Í grein á kirkjuvefnum sem ég hef áður vísað í, um afstöðu kirkjunnar til samkynhneigðra, segir Adda Steina Björnsdóttir
Biskup tekur ekki undir þann Biblíuskilning að samkynhneigð sé synd, sbr. Orð hans við setningu prestastefnu 2004[.]
Þetta eru athyglisverð orð og í fullusamræmi við hinn nýja skilning sem búið er að leggja í hommaritningarvers Biblíunnar í nýju þýðingunni.
Nú tákna þessi vers, eins og fram hefur komið, ekki lengur fordæmingu á kynlífi samkynhneigðra heldur það þegar fullorðnir menn leita á unga drengi.
Það er í raun hið besta mál að Þjóðkirkjan skuli vera búin að koma þessu á hreint, reyndar með góðum skammti af grænsápu. Nú getur hún enn á ný stokkið framávið í siðferðislegum efnum, verið í takt við almenn siðferðisviðhorf samfélagsins.
Skítt með það þótt það kosti að leggja þurfi guðinum orð í munn.
En þessi nýja túlkun og afstaða kirkjunnar er reyndar líka viðurkenning á því að gegnum aldirnar hafi kirkjan túlkað Biblíuna vitlaust og fordæmt samkynhneigð á röngum forsendum, nú þegar klárt er og kvitt að þess háttar kynhneigð er ekki synd og hefur aldrei verið.
En fyrst svo er, af hverju gengur þá forsprakki Þjóðkirkjunnar ekki fram fyrir skjöldu og lýsir þessu afdráttarlaust yfir? Af hverju þarf kirkjan nú að setja á fót endalaust nefndarstarf til að fjalla um málefni þessa hóps og teygja lopann í afstöðu sinni?
Er það af hræðslu við hina voldugu svartstakka sem þarna ríða enn húsum. Er Karl Sigurbjörnsson hræddur við Ragnar Fjalar?
Ef það er komið á hreint að samkynhneigð er ekki synd og hefur aldrei verið, er þá ekki kominn tími til að Ragnari Fjalari og kó sé gerð skýr grein fyrir hinni nýju og réttu afstöðu kirkjunar? Og þeim þá um leið gefinn kostur á því að endurskoða afstöðu sína ellegar hypja sig á önnur mið.
Hvað tefur biskup Þjóðkirkjunnar?
Ég vildi bara benda á að ef þú ert að vísa til Ragnars Fjalars Lárussonar fyrrum prófasts í skrifum þínum, þá lést hann fyrir nokkrum vikum.
Ég er ekki alveg á skilja þig Birgir. Telur þú sjálfur að það sé til eitthvað sem kallast synd?
Eitthvað ertu illilega að misskilja mig ef þú lætur þér detta það í hug.
Ég er að benda á það að fyrst kirkjan er komin ofan af því að samkynhneigð sé synd, þá hlýtur hún aldrei að hafa verið úthrópuð sem slík í Biblíunni. Kirkjan hefur því í aldanna rás fordæmt á röngum forsendum, jafnvel þótt Biblíuforsendurnar væru réttar og syndin til.
Athugaðu að ég er að tala til fólks sem heldur að syndin sé raunveruleg, nugga þessu fólki upp úr því hvernig rangtúlkun Biblíunnar gegnum aldirnar, skv. þeirra eigin sögn, hefur viðgengist. Og svo spyr ég ef hverju, fyrst að þetta er nú ljóst (í þeirra eigin hugmyndaheimi), er ekki gengið í að snúa við blaðinu og fylkst um að verja réttindi homma og lesbía af fullum krafti.
Kirkjan skuldar þessu fólki það.
Athugasemdir við inngangsgrein Birgis Baldurssonar, fyrst við tilvitnun hans í Steinunni Arnþrúði Björnsdóttur: “Biskup tekur ekki undir þann Biblíuskilning að samkynhneigð sé synd, sbr. orð hans við setningu prestastefnu 2004.” Og Birgir bætir við orð hennar þessari útleggingu og ályktun:
“Þetta eru athyglisverð orð og í fullu samræmi við hinn nýja skilning sem búið er að leggja í hommaritningarvers Biblíunnar í nýju þýðingunni. –– Nú tákna þessi vers, eins og fram hefur komið [á vefsíðunni ‘Nýja grænsápubiblían’], ekki lengur fordæmingu á kynlífi samkynhneigðra heldur það þegar fullorðnir menn leita á unga drengi. –– Það er í raun hið besta mál að Þjóðkirkjan skuli vera búin að koma þessu á hreint ...”
Satt bezt að segja úir allt og grúir af misskilningi í þessari umfjöllun.
(1) Þjóðkirkjan er engan veginn búin að koma hinu guðfræðilega spursmáli, eins og það komst á hennar verkefnaborð, á hreint. Kirkjan er því enn að fást við málið og úrlausn ekki fengin, eins og sést á ýmsum ummælum biskups og annarra og á mörgum greinum í Kirkjuritinu, 1. hefti 2005, en það fjallar allt (á 104 bls.!) um “samkynhneigð, kirkju og trú: Hvar stöndum við?” Þá hefur vissum spursmálum nýlega verið vísað til kenningarnefndar Þjóðkirkjunnar, sem í eiga sæti aðallega biskuparnir og einn fulltrúi guðfræðideildar HÍ, og ennfremur eru tveir lærðir guðfræðingar nýfarnir að vinna á vegum kirkjunnar að rannsókn á hinum biblíulegu forsendum málsins, annar í Gamla testamentinu (GT), hinn í NT.
(2) Það er alls ekki rétt, að endanlega sé búið að leggja “nýjan skilning” í “hommaritningarvers Biblíunnar í nýju þýðingunni,” og því er of snemmt að fullyrða: “Nú [sic] tákna þessi vers [...] ekki lengur fordæmingu á kynlífi samkynhneigðra.” Þýðingin nýja á I. Kor. 6.9 (“né þeir sem leita á drengi eða eru í slagtogi við þá” í stað “né kynvillingar” í þýðingunni 1981) var einungis þýðingartillaga (eins þýðanda, nota bene, ekki allrar þýðingarnefndarinnar) og hefur enda fengið á sig maklega gagnrýni (Lesbók Mbl. 28. maí 2005). Sjálfur hefur þessi þýðandi m.a.s. síðar komið með gerólíkar tillögur (og stendur önnur þeirra nærri hinni hefðbundnu merkingu og er þó ekki nákvæm), í grein í Lesbókinni 11. júní. Engin þýðing á versinu hefur því enn öðlazt endanlegt samþykki. Þar að auki komast menn ekki fram hjá því, að í I. Tím. 1.10 býr að baki gríska orðið arsenokoitai; orðið ‘mannhórar’, sem þar er haldið í nýju þýðingunni (eins og 1981), er greinilega ekki gagnsæ þýðing úr frummálinu og þarf að víkja, enda fer hugtakið ‘mannhórar’ (sem þekkist naumast í málinu) út á merkingarsvið sem óhætt er fullyrða, að fjarri hafi verið huga höfundarins, Páls postula; þar að auki er orðið þýtt allt öðruvísi í nefndum tillögum um I. Kor. 6.9.
Þá er, vel að merkja, engan veginn hægt að komast undan merkingu versanna í 1. kafla Rómverjabréfsins, sem ræða þetta mál í öðru samhengi og þá um bæði kynin, ekki aðeins karlmenn. Tilraunir hafa að vísu verið gerðar til þess á seinustu áratugum (Boswell, Scroggs, Wm Petersen) að skýra burtu næsta ljósa merkingu Pálstextanna um kynhverfa, og þær túlkanir (sem gjarnan rekast þó hver á aðra) njóta jú nokkurra ‘vinsælda’ meðal róttækra líbertaríanista í hópi guðfræðinga, þótt fæstir hafi þeir kynnt sér þau mál í grunninn og ennþá síður allur almenningur eða þið Vantrúarmenn. En þeim nýtúlkunum er yfirleitt hafnað af flestum hinna betri ritskýrenda NT, og fræðimenn eins og próf. James B. de Young, próf. David Wright, R.B. Hays o.fl. hafa bent á margvíslegar brotalamir í þeim málatilbúnaði (það er hins vegar dæmigert fyrir ástandið hér, að í Kirkjuritinu 2005/i er hvergi minnzt á þessa síðarnefndu Biblíufræðimenn og naumast nema í einni grein fjallað um ritskýringarvandann og þá á mjög ófullnægjandi hátt).
Ennfremur er þess að geta, að versin í 3. Mósebók (Leviticus), sem vísa til samfara karls við karl, hafa verið yfirfarin af þýðingarnefnd GT á seinni árum, og þar segir nú í nýjustu gerð hennar, á vef Biblíufélagsins: “Þú mátt ekki liggja með karlmanni eins og legið er með konu, það er viðurstyggð” (18.22). Þetta er í raun engin efnisleg breyting frá 1981-þýðingunni: “Eigi skalt þú leggjast með karlmanni sem kona væri. Það er viðurstyggð” – enda getur engin grænsápuguðfræði (gagnlegt hugtak, þótt ofbrúkað sé hér á vefnum!) snúið út úr merkingu þeirra orða með léttum leik, því að þetta er ritningargrein sem þarf býsna mikla hugarleikfimi (saltomortale reyndar) til að misskilja. Og þetta lögmálsbrot er, vel að merkja, meðal allmargra, sem hinir fornu Ísraelsmenn eru varaðir við með alvarlegasta móti í beinu framhaldi af versinu 18.22: Ef þeir haldi ekki þessi bönn (m.a. gegn sifjaspellum, mannfórnum til Móloks, samræði karls við karl og samræði við skepnur), muni þeirra bíða sömu afdrif og þjóðanna, sem áður byggðu landið og höguðu sér með þvílíkum hætti – sjá 3. Mós. 18:24–30.
(3) Þegar Adda Steina skrifaði, að biskup taki “ekki undir þann Biblíuskilning að samkynhneigð sé synd,” vitnaði hún í setningarræðu biskups á prestastefnu 2004 því til staðfestingar. Vissulega er þar ekkert “tekið undir” slíkan Biblíuskilning, en það er heldur ekki tekið beinlínis á honum! Þó eru þar mjög jákvæð orð látin falla:
“Það er mikilvægt kristnu samfélagi að við sýnum hvert öðru virðingu og umhyggju, þolinmæði og umburðarlyndi. Við skulum stuðla að opnu og umburðarlyndu samfélagi og hlusta á sögu og reynslu fólks af virðingu og kærleika. Við hvetjum til virðingar fyrir fólki og lífsmáta þess og vali og andmælum hvers konar fordómum. Eins vísum við á bug andúð gegn samkynhneigðum sem rökstudd er með biblíulegum eða kristilegum rökum og leggja þungar byrðar á fólk. [....] Samkynhneigðir eru velkomnir í samfélag þjóðkirkjunnar. Það er margyfirlýst stefna, staðfest af prestastefnum og kirkjuþingum. Samkynhneigðir eru sem aðrir umluktir náð og fyrirgefningu Jesú Krists, og eiga á grundvelli skírnar sinnar og trúar sjálfsagðan sess í kristnu samfélagi um orð Guðs og borð.” Og fleiri jákvæð orð fylgja þar á eftir (sjá http://kirkjan.is/svor/2005/04/hvererafstada_kirkjunnar ).
“Við hvetjum til virðingar fyrir fólki og lífsmáta þess og vali ...” eru orð, sem menn geta kosið að túlka á þann veg, að samkynhneigð sé ekki synd, en þau taka í raun ekki á því spursmáli. Alla menn ber að virða (þrátt fyrir að allir séu reyndar syndugir, minni ég á), og öllum er ætluð völin og kvölin að taka, þegar til kastanna kemur, ábyrgð á sínum eigin gjörðum. Við eigum ekki að þvinga fram hlýðni með ofríki, það eru hræðslugæði og þrælsótti, sem þá fæst út úr fólki, ekki fullveðja siðferðisleg ákvörðun. Þetta getur verið merkingin í setningu biskups.
“Eins vísum við á bug andúð gegn samkynhneigðum sem rökstudd er með biblíulegum eða kristilegum rökum,” sagði hann líka. En að segja, að eitthvað sé synd, felur alls ekki sjálfkrafa í sér andúð á þeim sem syndina drýgði. Þá þyrftum við nú að hafa andúð á býsna mörgum! Það er vissulega ófagurt að nýta sér biblíuvers til þess að réttlæta manns eigin andúð á einhverjum, um það ættu menn að geta verið sammála, en hafi biskup ætlað að tala um, hvort samkynhneigð væri synd, hefði hann væntanlega gert það með öðrum og skýrari hætti.
Af hverju er ég með þessa fyrirvara? Af því að engin yfirlýsing hefur mér vitanlega átt sér stað þess efnis, að samkynhneigð sé ekki synd, hvorki af biskupi, kirkjuþingi (lærðra og leikra) né prestastefnu. Af hverju ekki? Ég hygg meðfram vegna þess, að orðið ‘samkynhneigð’ er sjálft svo hált og tvíbent. Það virðist fyrst og fremst notað um (i) hneigðina (undirliggjandi tilfinningalegan tendenz án samstarfs viljans; ‘homosexuality’ eða ‘homosexual orientation’ á ensku), en margir nota það líka í merkingunni (ii) “sá vilji/ásetningur og sér í lagi þær athafnir, að fólk af sama kyni hafi mök saman” (sem er nálægt merkingu enska orðsins ‘homosexualism’ [= homosexual acts]; fræðimaðurinn Bailey gerir t.d. þessa aðgreiningu á því orði og ‘homosexuality’).
Biskup og stofnanir Þjóðkirkjunnar eiga sennilega jafnauðvelt með það og ég að viðurkenna, að í merkingu (i) sé þessi hneigð ekki synd. En hin lúthersk-evangelíska Þjóðkirkja væri að ganga gegn harla augljósri merkingu 3. Mós. 18.22 og Pálstextanna þriggja í NT, ef hún staðhæfði fullum fetum, að í merkingu (ii) sé virkur hómósexúalismi ekki synd. (Sbr. að jafnvel þýðingarnefndarmaðurinn, sem ég gat hér áður, segir í Lesbókargrein sinni: “Ekki fer á milli mála að Páll leit á samkynhneigð mök karla sem villu.”) Og vegna þess að notkun íslenzka hugtaksins ‘samkynhneigð’ er á reiki, eins og ég hef lýst, þá er engu kirkjusamfélagi stætt á því að halda því fram án frekari útskýringa, að “samkynhneigð sé ekki synd.” Það myndi þá strax setja presta í vandræði, væru þeir inntir eftir skilgreiningu þeirra á þeim orðum. Og ef kirkjan lýsti yfir, að þessi setning um syndleysi samkynhneigðar eigi við í báðum (i+ii) merkingum orðsins, þá væru prestarnir um leið (ef þeir vildu hlíta því kirkjuboði) búnir að skuldbinda sig til að afneita inntakinu í nefndum Biblíutextum – já, beinlínis búnir að setja á höggstokkinn þá biblíulegu afstöðu, sem fylgt hefur verið í túlkun og erfikenningu kirkjunnar allt frá tíma Didache í frumkirkjunni og t.d. Vúlgötuþýðingu hins hálærða Hieronymusar kirkjuföður. Þeir væru þá m.ö.o. búnir að múlbinda skilning sinn við ákveðnar túlkanir, sem ekki komu upp fyrr en á 20. öld – túlkanir sem ég tel öll sterkustu rök benda til, að standist ekki.
Þetta er sett hér fram til leiðréttingar, en ekki til að gefa grænt ljós á frekari orðaskylmingar af minni hálfu í sambandi við alls kyns afleidd atriði og langsóttar siðapredikanir, sem búast má við í kjölfar þessa skrifs frá fylgismönnum pólitísks rétttrúnaðar á nýrri öld og rótlausri.
Biskup og stofnanir Þjóðkirkjunnar eiga sennilega jafnauðvelt með það og ég að viðurkenna, að í merkingu (i) sé þessi hneigð ekki synd.Ef þetta er rétt þá er þetta meiriháttar stefnubreyting í guðfræðinni, saman ber þetta:
Fyrir Lútheri er syndin fólgin í manninum en ekki verkum hans – maður verður ekki góður fyrir Lúther þó hann breyti rétt, segja má að aðeins hugurinn að baki gjörðinni skipti máli.Enda hef ég alltaf skilið syndina þannig að hún er eitthvað sem allir eiga sameiginlegt, málið sé bara að iðrast í tíma fyrir dauðastundina.
Og þar með eiga samkynhneigðir að iðrast hneigðar sinnar, jafnvel þótt hún sé þeim meðfædd og óviðráðanleg.
Þarna kennir kirkjan eitthvað sem fer á skjön við vitneskju okkar um heiminn og treður sektarkennd upp á sárasaklaust fólk. Finnst ykkur þetta ekki andstyggilegt?
Syndin er okkur öllum meðfædd samkvæmt Lúther, og er beinlínis tilvísun í hversu gallaðir einstaklingar við erum. Það að iðrast er síðan afsökun á tilveru okkar. Og þetta á við um alla, séra Karl, Óskar Pál, mig og þig Birgir.
Ég myndi ekki kalla þetta andstyggilegt, þetta er meira þunglyndislegt viðhorf gagnvart lífinu.
Ég er ekki alveg á skilja þig Birgir. Telur þú sjálfur að það sé til eitthvað sem kallast synd?
Eitthvað ertu illilega að misskilja mig ef þú lætur þér detta það í hug.
Hvað merkir hugtakið synd? Röng hegðun, yfirsjón, brot á réttri hegðun? (orðabókin). Synd og dyggð hljóta að vera andheiti. Það dettur mér í hug, hvað svo sem öðrum kann að finnast.
Samkvæmt þessu er það eins og að segja að rétt og rangt sé ekki til sem gildar merkingar, sé orðabókaskilgreiningin tekin alvarlega. Siðferðileg álitamál þarf að sjálfsögðu að setja í samhengi og skoða út frá aðstæðum, sem gera sérhvert mál einstakt í sjálfu sér (það er mín skoðun), en það breytir því ekki að hver sem dæmir þarf að hafa traustan grunn til að dæma, örugga vitneskju til viðmiðunar því annars eru dómarnir ekki reistir á rökum. Einnig er rökræða út í hött ef rétt og rangt eru bara villur í hugsun mannsins. Rökræðan þjónar þá í það minnsta ekki þeim tilgangi sem maður hefur haldið, viðleitninni til að leiða það sannasta í ljós. Sannleikur hefur þá eflaust líka mjög fljótandi merkingu, eða bara enga. Ef maður slátrar einu hugtaki, þá af hverju ekki fleirum? En ég held að það sé það sama og að deyða skilningin.
Það að fullyrða að syndin sé ekki til, merkir það þá að öllum sé heimilt að fara að hvaða hvöt sem er? Að öllum hvötum sé sjálfsagt að þjóna vegna þess að hugtakið synd er villa og rétt og rangt ekki til?
Ég vil taka það fram að hommar og lesbíur mega vera í friði mín vegna og ég tel það eðlilegast að leyfa þeim að njóta fullra mannréttinda og okkur ber að sýna þeim sömu virðingu og öðru fólki á sömu forsendum og við sýnum öðru fólki virðingu. Ég veit ekki hvernig það getur verið merki um kærleiksríkt þel að vera með fordóma í garð fólks sem er þannig skapað af náttúrunni að það hefur hvöt til sama kyns. Væri t.d. fallegt að vera með fordóma í garð þeirra sem ná ekki ákveðinni stærð, eða fara upp fyrir ákveðna stærð eða fæðast með annan fótinn styttri? Eigum við að vera með fordóma gagnvart öryrkjum? Kröfurnar mínar til samkynhneigðra eru þær sömu og til annarra, að því marki sem mér leyfist að gera kröfur til fólks. Ég vil hvetja alla til að virða almennar og eðlilegar reglur samfélagsins og seigja óeðlilegum og ósanngjörnum reglum (eða siðum) stríð á hendur, en fólki ber að hafa gát á sjálfu sér við þá iðju og virða heillavænlegan frið, þann frið sem nýtist í þágu heillavænlegrar framþróunar, þar sem öllum bjóðast lífvænleg skilyrði og þar sem allir njóta jafnaðar og réttar, þar sem allir eru jafn velkomnir í samfélagið ef þeir eru ekki beinlínis hættulegir eða skaðlegir á einhvern hátt, en svoleiðis einstaklinga þarf að meðhöndla á manneskjulegan hátt, en leifa Hitler að vera í fortíðinni.
Þið eruð að misskilja hlutina, piltar. Hneigðin, sem ég tala um, er annað en hugarfarsafstaðan, sem siðfræðin fjallar um. Annað er undirliggjandi hneigð, sú sem t.d. getur hugsanlega fengið menn til að freistast, án þess að hún sem slík sé orðin synd – hún verður það ekki, fyrr en maðurinn ákveður að láta undan freistingunni eða a.m.k. að óska sér hins freistaða, vilja eða girnast það (sbr. Jakobsbréf, 1.12–15). Óviðráðanleg tilfinning, sem kemur upp í fólki (t.d. mannleg löngun í gimstein), er ekki synd, en beinn ásetningur um að fylgja slíkri tilfinningu eftir, þótt maður viti að slíkt verk er ósiðlegt (þ.e. að stela), er syndsamlegur – já, ráðinn ásetningur er orðinn að synd jafnvel áður en maðurinn fremur sjálfan þjófnaðinn eða hið ytra siðferðisbrot. Jesús benti mönnum skýrt á slíkar hugarfarssyndir (Mt. 5.28, og það gera reyndar 9. og 10. boðorðið líka: “Þú skalt ekki girnast ...”). Þær hugarfarssyndir eru ekki hins vegar ekki = sú grunnhneigð, sem rætt er um, þegar menn tala um ‘samkynhneigð’, þ.e. undirliggjandi, tilfinningalegan tendens í viðkomandi mönnum.
Vona ég nú, að þið hættið senn að fullyrða, að kirkjan fordæmi hneigðina sjálfa sem óviðráðanlegan grunntendens manna. En eins og sumir ykkar hafa haldið því ranglega fram, að einlífismenn geti ekki annað en fróað sér, þannig viljið þið ugglaust halda því fram fullum fetum, að menn með þessa grunnhneigð til sama kyns geti ekki annað en fylgt henni eftir í verki eða a.m.k. viljaásetningi. En svo er ekki. Þannig höfðu t.d., skv. könnun Michaels, Gagnons, Laumanns & Kolata (1994), um 0,6% allra fullorðinna karla samkynhneigð án þess að fylgja henni eftir í verki. Einnig má vísa á vefsíðuna Re: Natural law and homosexuality , sem sýnir hvernig Pierre nokkur, trúfastur kaþólikki, tekur á slíku vandamáli hjá sér.
Finnur og Birgir eru því að misskilja afstöðu kirkjunnar, a.m.k. þeirrar kaþólsku. Ég læt lútherska guðfræðinga um að skýra afstöðu hans.
Ég ætla ad nota tækifærid og skamma fólk sem felur fordóma sína bak vid setningar biblíunnar.
Mér finnst thad yfirgangur og frekja hjá fólki (trúudu edur ei) ad fordæma samkynhneigdan verknad eda ástina eins og vid samkynhneigdir köllum hann gjarna. Ekki dettur mér í hug ad skipta mér af ástarlífi gagnkynhneigdra, enda foreldrar mínir gagnkynhneigdir. Ad sama skapi krefst ég ad fólk skipti sér ekki af thví hvernig ég og kynhneigdarsystkini mín hagi okkar ástarlífi.
Hvernig dettur nokkrum manni (nema kannski ástarlausum manni) ad hægt sé ad fela ástartilfinningar sínar án thess ad skadast á sál. Audvitad stunda ekki allir samkynhneigdir thad ástarlíf sem theim er edlislægt. Sumir skammast sín fyrir eigin samkynhneigd vegna thess ad hún (eda verknadurinn henni fylgjandi) er álitin synd og óedlileg thó hún sé thad ekki á nokkurn hátt.
Óvildarmenn samkynhneigdrar ástar ættu ad líta í eigin barm thar sem ástkær börn theirra gætu verid med samkynhneigdar tilfinningar og thurft ad glíma vid thau tilfinningalegu vandamál sem thví fylgja. Ekki er hollt fyrir barnid í thví ástandi ad vita til thess ad foreldrar thess líti á tilfinngar thess sem óedlilegar og ad thau fari til helvítis ef ydrist thau ekki hugsanlegra framtídargjördra sinna. Ég minni á ad tídni sjálfsmorda er há medal samkynhneigdra og thad er ekki fallegt thegar foreldrar drepa börn sín med ordum.
Ad lokum vil ég benda óvildarmönnum mínum á ad thad segir mér enginn hvernig ég haga mínu ástar- og einkalífi, hvorki páfi né prestur.
Er ást = kynmök? Skilji ég þennan bréfritara rétt, virðist sú meining hans. Fleiri en ég hljóta að efast um þá skilgreiningu. En ljóst er, að Davíð Rósenkrans er ekki ánægður. Hann krefst þess, “að fólk skipti sér ekki af því hvernig [hann] og kynhneigðarsystkini [hans] hagi [sínu] ástarlífi”. Var einhver að skipta sér af hans?
“Hvernig dettur nokkrum manni (nema kannski ástarlausum manni) [í hug,] að hægt sé að fela ástartilfinningar sínar án þess að skaðast á sál?” spyr hann. – Ja, mér dettur það í hug. Hvað ætli séu margir piltarnir í skólum okkar, sem beri ást í brjósti til stúlku í sama bekk, án þess að opinbera þær tilfinnningar fyrir öðrum og sízt af öllu henni? Skaðast slíkur unglingur á sál þess vegna? Fjarri fer því, það er ekkert samasemmerki þar á milli. Hann getur allt eins gert ráð fyrir að “skaðast” vegna stríðni og eineltis annarra í bekknum eða vegna höfnunar stúlkunnar, af því að hann væri að opinbera henni þessa tilfinningu sína. Fjöldi piltna sem stúlkna og kvenna sem karla verða fyrir höfnun, og langflest þeirra eru gagnkynhneigð. Og hvað er að því, er þetta ekki bara lögmál lífsins? Var einhver sem kenndi okkur, að lífið væri auðvelt, og er ekki mótlæti oft þroskandi? Með þessu er ég að sjálfsögðu ekki að réttlæta einelti við samkynhneigða.
Davíð Rósenkrans endar á því að benda “óvildarmönnum” sínum á, að það segi honum enginn hvernig hann eigi að “haga [s]ínu ástar- og einkalífi, hvorki páfi né prestur”. – Í 1. lagi er ég ekki óvildarmaður hans – vil honum bara vel. Í 2. lagi: jafnvel þótt ég væri prestur, myndi ég ekki óumbeðinn abbast upp á hann til að segja honum sérstaklega, hvernig hann ætti að haga þessu; en ef hann leitaði upplýsinga í kirkjunni (kaþólskri eða lútherskri) og í heilagri Ritningu, fengi hann enga staðfestingu á því, að hann megi haga sínu ástar- og einkalífi hvernig sem honum sýnist. Ástæðan er sú, að kristinn maður er margvíslegum skuldbindingum háður; reyndar koma langfæstar þeirra inn á samkynhneigð. Hins vegar tekur enginn af honum valdið og ábyrgðina að útfæra sína beitingu á þessum siðareglum sjálfur – maðurinn er “meistari athafna sinna með frjálsum vilja,” eins og heil. Tómas Aquinas kenndi (S.theol.II.II.2,64,5 ad 3, sbr. I.19,12 ad 3, að mig minnir eftir Aristotelesi), og þarf sjálfur að sjá um að fara (eða fara ekki) eftir samvizku sinni – það á við um kaþólikka sem aðra. Hann getur svo lent í togstreitu milli trúar sinnar og siðferðis, en það er hann sem verður að glíma við það – að gera það upp við sig, hvað hann telji sig mestu skipta. Ég geri ráð fyrir, að Davíð Rósenkrans sé sáttur við, að t.d. sumir kaþólikkar kjósi þá að yfirgefa kirkjuna, þegar þeir sjá, að hún samþýðist ekki þá viljaákvörðun þeirra að stunda kynlíf með fólki af sama kyni. Enginn mannlegur máttur bannar þeim að hverfa frá trúnni. Til hins geta þeir ekki ætlazt, að kirkjan lúti nýjum siðahugmyndum þeirra. Framhjáhaldsmaður getur ekki ætlazt til þess, að kirkja Krists breyti siðakenningu sinni fyrir hann. Ekki heldur þeir, sem kjósa að fá að lastmæla Guði eða ljúga, né þeir sem stela frá hinu opinbera eða frá vinnuveitanda sínum, né heldur þeir sem vilja sofa hjá systur sinni eða kaupa sér vændi eða stunda “frjálst” stóðlífi eða misnota sakleysingja kynferðislega. Allir þessir eru undir siðakröfu kirkjunnar allt eins og þeir sem stunda samkynja kynlíf. Sumir þessara aðila hafna þessum siðakröfum, þegar þeim verða þær ljósar, og telja sig betur komna án kirkjunnar. Þar á meðal eru sumir samkynhneigðir. Þeir um það, ekki er kirkjan að varna þeim að hafa frelsi til þess. Aðrir ákveða að taka trúna alvarlega og móta breytni sína eftir henni, þ.á m. ýmsir, sem upplifað hafa samkynhneigðar kenndir og kjósa nú að hverfa frá þeim (jafnvel með hjálp þerapíu, auk bæna) eða vilja a.m.k. stunda einlífi frekar en kynlíf með öðrum sama kyns. Þeir um það, ekki getur þú, Davíð Rósenkrans, varnað þeim að hafa frelsi til þess.
Nú ferðu þá leið Jón Valur að nefna samkynhneigð, framhjáhald, stóðlífi og að misnota sakleysingja kynferðislega. Í þessu síðastnefnda ertu væntanlega að tala um að misnota börn en ég man ekki til þess að það sé sérstaklega fordæmt í Biblíunni.
Ég nefni reyndar mun fleiri lögmálsbrot, Óli Gneisti (lygar, guðlast, þjófnað, sifjaspell, og fleira mætti nefna, syndir af ýmsu tagi og óskyldar innbyrðis). En ef þú hyggur, að það sé ekki fordæmt í Biblíunni að misnota sakleysingja kynferðislega, þá bendi ég þér á Mt.18.2–6, Mk.9.42–44, Lk.17.1–2, Kól.3.21 (er ekki sjálfljóst, að menn eru vondir, ef þeir misnota börn kynferðislega, og staðfesta ekki rannsóknir, að kynferðisleg áreitni geri barn ístöðulaust?), sem og III. Mós.18.10–11. Það, sem er syndsamlegt ofbeldi gagnvart fullorðnum, er enn meiri synd gagnvart varnarlausum börnum. En þið Vantrúarmenn eruð stundum meiri “bókstafstrúarmenn” en við kaþólikkar – viljið hafa allt á tæru og útþrykkilegt í Ritningunni, á meðan við í móðurkirkjunni treystum líka hennar kennivaldi, túlkun hennar á trúararfinum, guðfræði hennar og siðfræði, a.m.k. þeim hlutum, sem þar eru staðfestir af kirkjuþingum.
"En hverjum þeim, sem tælir til falls einn af þessum smælingjum, sem á mig trúa, væri betra að vera sökkt í sjávardjúp með mylnustein hengdan um háls" - Mér sýnist að hann sé frekar að tala um fólk einsog okkur á Vantrú í þessum kafla frekar en barnaníðinga. Kólossubréfið fjallar um að feður eigi ekki að vera vondir við börnin sín. Mósebók fjallar um sifjaspell.
Mér þykir það áhugavert að Biblían þíni skuli margtaka skýrt fram að karlmenn sem eru báðir samþykkir megi ekki stunda kynlíf saman en ef það á að finna bann við barnaníði þá þarf að koma með einhverjar langsóttar túlkanir. Það má því segja að ef við miðum við Biblíuna þá sé Steingrímur Njálsson ekki vondur af því að hann er að misnota börn heldur af því að þetta eru strákar sem hann er að misnota.
Mér finnst Biblían aum í að leiðbeina fólki í siðferðislegum álitamálum. Þú veist hins vegar að það er rangt að misnota börn þó að það standi ekki í Biblíunni. Kannski lærirðu einhvern tímann að kynlíf tveggja karlmanna sé í lagi þó hið gagnstæða standi í Biblíunni.
Til hins geta þeir ekki ætlazt [sic], að kirkjan lúti nýjum siðahugmyndum þeirra.
Nei, það hefur verið erfitt að draga kirkjuna með þegar framfarir verða í siðferðismálum. Hversu lengi hefur fullkomna siðferði kirkjunnar annars verið fullmótað?
Þetta frá Sigga Erni hljómar kannski hugmyndapólitískt frekar en sem rök, en þó virði ég spurninguna. Svar mitt er, að siðferðiskenning kirkjunnar verður seint algjörlega fullmótuð, meðfram af því að alltaf eru að koma upp einhverjar nýjar aðstæður, sem skoða verður og kanna, hvernig beita ber siðferðisfrumreglum kristinnar trúar á. En kenning hennar í ofangreindu efni er deginum ljósari.
Óli Gneisti, sérðu ekki, að samhengi Mt.18.2–6 gerir það algjörlega ljóst, að smælingjarnir þar, sem talað er um að “tæl[a] til falls,” eru börn? – Kólossubréfið talar, já, um að feður eigi ekki að vera vondir við börnin sín, en er ekki harla fátt verra við börn en kynferðisleg misneyting og nauðgun? Kristi og lærisveinum hans og samtíð var það algjörlega ljóst (rétt eins og okkur) og því engin þörf að koma með einhverja formlega kenningu um það. Eða sérðu kynferðislegri áreitni við börn einhvers staðar mælt bót í Biblíunni? – “Mósebók fjallar um sifjaspell,” segirðu, en í þessum texta III. Mós. 18.10–11 er nánar tiltekið verið að fordæma kynferðislega tilburði gagnvart dætrum karlmanns og afastelpum hans, ergo ekki bara almennt um sifjaspell, heldur gagnvart ungum börnum. – Þetta eru ekki “einhverjar langsóttar túlkanir” af minni hálfu, og fleiri ritningarvers kunna að styðja mitt mál, ég hef engan veginn leitað af mér allan grun í því efni, enda verður maður að sinna ýmsu öðru en svörum til andmælenda minna allnokkurra á þremur vefsíðum, sem hér eru í gangi. Setning þín: “Það má því segja að ef við miðum við Biblíuna þá sé Steingrímur Njálsson ekki vondur af því að hann er að misnota börn,” er algerlega óleyfileg, eða ertu að halda því fram, að kirkjan hafi nokkurn tímann kennt, að slíkt framferði sé heimilt kristnum mönnum eða öðrum? – Þess vegna segi ég: Hættu þessum vindmylluslag, Óli minn Gneisti, eða geturðu ekki unað því, að kirkjan (algjörlega) og veröldin (mestan part) eigi samleið í þessu siðferðismáli? – Lokasetning þín lýsir ekki öðru en einhverju “kannski” í huga þínum, ekki mínum.
Ég tel alveg ljóst að túlkun þín orðum Jesú eru út í hött, hann er að tala um þá sem leiða börn frá honum sjálfum (trúarfall). Ég vissi vel að Biblían bannaði sifjaspell, þú færð engin prik út á að finna slíkt út. Biblían bannar hins vegar hvergi kynlíf með börnum. Það er mat samfélagsins að það að stunda kynlíf með börnum sé rangt og þú yfirfærir það mat yfir á Biblíuna.
Þetta er á algjörum misskilningi byggt hjá, þér, Óli Gneisti – raunar býsna ósvífið af þér að láta þetta álit í ljós, því að Biblían fordæmir ekki aðeins hórdóm (framhjáhald), heldur allt kynlíf utan hjónabands, þ.e.a.s. utan gagnkvæmra, ábyrgra og varanlegra skuldbindinga viðkomandi aðila og kallar það saurlifnað. Valdbeitingu við slíkt kynlíf (sem bætir vitanlega gráu ofan á svart), hvort heldur gagnvart fullorðnum og þá enn frekar gagnvart börnum (textinn í Kól.3.21 er alls ekki óviðeigandi hér), fordæmir bæði Biblían og kirkjan. (Þetta með kirkjuna: allt sem ég hef sagt um afstöðu hennar frá upphafi, lætur þú bara eins og vind um eyru þjóta og svarar ekki þeim o.fl. rökum mínum, eins og menn sjá, ef þeir fara aftur í gegnum þessa pósta okkar síðan í gær.) – "Biblían bannar hins vegar hvergi kynlíf með börnum," segirðu, þótt þú horfir upp á þvílíka fordæmingu í III. Mós. 18.10–11. En þú lætur líka oft eins og þú sért ennþá meiri Biblíu-bókstafstrúarmaður en ég og aðrir kaþólikkar, talar eins og Biblían þurfi að segja hvert einasta boð skilmerkilega og eins ljóslega og þér þókknast, ella geti það sennilega ekki heitið kristin afstaða, en hvað þá t.d. með tæknifrjóvgun o.fl., sem komið hefur upp á 20. öld? Kristnum mönnum er falið að fylgja kirkjunni, henni er falið að leiða okkur í sannleikann, þ.e.a.s. af því að Jesús hefur heitið henni, að Heilagur Andi muni vera með henni og leiða hana í allan sannleika. Og því kennivaldi og þeirri ábyrgð hefur kaþólska kirkjan sinnt frá upphafi.
Þá ertu að segja að kynlíf með börnum sé slæmt af því að það er utan hjónabands, ekki satt? Hvað með ef einhver giftist barni?
Já einmitt, nú hafa menn í ýmsum samfélögum gegnum tíðina gengið að eiga börn. Múhameð til dæmis. Er það í lagi, Jón Valur?
Og varðandi fyrri spurningu Gneistans, þá er kynlíf með börnum í 1. lagi – og umfram allt – illt vegna þess, að það er kynlíf með (eða öllu heldur á) barni og skaðar það barn (auk þess að skaða siðferði gerandans, af því að það forherðir hann í synd og fjarlægir hann himneskri köllun sinni), og í 2. lagi brýtur það líka hina regluna sem þú nefndir.
Samfélagið hefur semsagt innrætt þér það að kynlíf með börnum sé slæmt. Biblían kom því inn á þig að kynlíf samkynhneigðra karlmanna sér slæmt. Ég held að flestir átti sig á því að hér er siðferði samfélagsins á hærra stigi en Biblíunnar.
Ef þú treystir svona vel siðferði samfélagsins, Óli, hvað segirðu þá um þá staðreynd, að stór hluti af þjóðfélögum heimsins er miklu harðleiknari við samkynhneigða en kirkjan?
Svo gerirðu algera skyssu með því að reyna að sanna, að ég láti siðferði samfélagsins stýra siðgæðisvitund minni um friðhelgi barna. Ég hef mína eigin samvizku að styðjast við, þá sem t.d. Páll postuli ber það vitni, að starfi í öllum mönnum (Róm.2.14–15), og þar að auki er það rótgróin kenning í kaþólskri kenningarhefð að styðjast við náttúrurétt um siðfræðileg efni. Að leita stuðnings í almenningsáliti, t.d. í málefnum eins og um samkynhneigð, er ekki traustur vegvísir, þegar þú hefur í huga, að almenningsálitið má beygja og sveigja með fjölmiðlaáhrifum fyrirferðarmikilla 'frammúrstefnumanna' og þannig búa til einhverja pólitíska rétthugsun, sem gengur frá manni til manns (e.k. alþýðutrú), þar til menn fara loks að endurskoða afstöðu sína í ljósi nákvæmari upplýsinga.
Ég hef hærra álit á siðferðisgildum samfélags okkar heldur en á siðferðisgildum Biblíunnar. Þau þjóðfélög sem fara verr með samkynhneigða heldur en kirkjan eru yfirleitt þau þjóðfélög sem styðjast meira við Biblíuna (eða önnur trúarrit) en okkar samfélag.
Ég held vel menntað samfélag sem hefur frelsi til að meta siðferðisleg gildi muni byggja upp mun betri siðferðislegri vitund hjá meðlimum sínum heldur en samfélög sem treysta á Biblíuna í siðferðislegum álitaefnum.
Heldurðu virkilega að múslimir fari betur með samkynhneigða en kirkjan, Óli Gneisti? Telurðu heiðin þjóðfélög gera það líka? (Ath.: 'heiðinn' er ekki skammaryrði né lítillækkandi.) Hyggurðu bolsévismann og nazismann hafa gert það sömuleiðis? Mikil er trú þín, bróðir, ef þetta er þín bjargfasta sannfæring.
En Biblían fræðir ekki aðeins um ýmsar siðareglur, heldur gefur hún líka mótíveringu (hvöt) til að fara eftir þeim, jafnvel hinum erfiðustu, gefur ennfremur heillandi fyrirmyndir um sanna og fórnfúsa breytni, en umfram allt örvar hún okkur til að leita Guðs í bæn og þiggja af honum kraft til góðra verka. En um meðalið geturðu ekki dæmt, félagi, fyrr en þú hefur reynt það.
Að leita stuðnings í almenningsáliti, t.d. í málefnum eins og um samkynhneigð, er ekki traustur vegvísir, þegar þú hefur í huga, að almenningsálitið má beygja og sveigja með fjölmiðlaáhrifum fyrirferðarmikilla 'frammúrstefnumanna' og þannig búa til einhverja pólitíska rétthugsun, sem gengur frá manni til manns (e.k. alþýðutrú), þar til menn fara loks að endurskoða afstöðu sína í ljósi nákvæmari upplýsinga.
Hér finnst mér sem þú sért að gagnrýna lýðræði. Ef lýðræði í siðferðismálum virkar ekki af ofantöldum ástæðum hví ætti það þá að virkja annars staðar? Persónulega kýs ég lýðræði á öllum sviðum. Gallinn við lýðræði er vissulega að almenningsálitið má beygja og sveigja en mér þykir það samt sem áður besti kosturinn.
Reyndar er almenningsálitið ekkert inni á skoðun Vantrúarmanna. Og sem betur fer reynist það gjarnan íhaldssamara í siðferðisefnum en oft virðist á yfirborðinu.
Ég tók fram að ég ætti alveg eins við samfélög sem færu eftir öðrum trúarritum þannig að þú ferð ekki að fela þig bak við Múslíma Jón Valur.
Ég get vel ímyndað mér að það fólk sem þú umgengst Jón Valur sé fordómafyllra í garð samkynhneigðra en þeir sem ég umgengst. Held að hér muni mest um að ég er meira í kringum ungt fólk. Batnandi samfélagi er best að lifa.
Sem minnir mig á það, hefurðu fundið stað í Biblíunni sem fordæmir það að hjónaband fullorðins og barns? Eða gæti verið að í Biblíunni sé á einhverjum köflum fjallað um slíkt sem eðlilegan hlut?
Drepið því öll piltbörn. Drepið og allar þær konur, er samræði hafa átt við karlmann, en látið öll stúlkubörn, er eigi hafa átt samræði við karlmann, lifa handa yður.
Þetta er vísbending um hið síðara sem þú nefndir, Óli.
Finnur og Birgir eru því að misskilja afstöðu kirkjunnar, a.m.k. þeirrar kaþólsku. Ég læt lútherska guðfræðinga um að skýra afstöðu hans.Við Birgir erum nú alls ekki sammála um afstöðu kirkjunnar í þessum efnum Jón Valur. Það sem ég var að benda Birgi á er að samkvæmt Lútherskum sið, þá erum við allir syndugir. Ég veit ekki hvernig þessi umræða um fordóma gagnvart samkynhneigðum byrjaði, en ég skil ekki afstöðu kirkjunnar þannig að hún sé eitthvað sérstaklega á móti þeim og þeir eigi inni einhverja afsökunarbeiðni.
Nei, það er það ekki, Birgir.
En Óla er líklega bezt svarað með því að finna, hver vrið hafi lágmarksgiftingaraldur hjá Ísraelsmönnum/Gyðingum. Óþarfi að tala með svona þjósti um þau mál, þegar þú veizt ekki meira um þau en ég, sem finn þetta ekki í bókum mínum hér. Múslimir í Rússneska sambandslýðveldinu (eða bara í Kasakstan?) "fá" að giftast frá 14 ára aldri, en ég efast um að lögmál Gyðinga hafi leyft svo lágan aldur. – En út af endalausu þjarki okkar um trú, kirkju og siðferði kvað ég þetta:
Ég er þverari´ en sjálfur þú
í þrætu- og kirkju-efnum
og treysti þar bezt minni trú,
já, trúi´ engum bragðarefnum,
Hjalta né Gneista né Birgi Baldurs
og blæs á allt rugl til gamals aldurs!
Sem betur fer útilokar hár aldur ekki það að hafa siðferðisþroska. Í minni fjölskyldu þá hefur enginn neitt á móti því að frændi minn sé byrjaður með karlmani, meira að segja ég sætti mig við það að þarna hafi hann komið með guðfræðing inn í fjölskylduna ;)
Flott vísa. Þetta er í fyrsta sinn sem ég sé nafnið mitt notað bæði sem stuðla og fóður í rím. Gott ef ég er ekki bara upp með mér. :)
Takk, og verði þér að góðu.
En Lárus Viðar svaraði mér þarna, ég verð að bæta við: ‘Mortal’ synd er náttúrlega dauðasynd og felur ekki aðeins eða sérstaklega í sér sér höfnun á Guði, heldur falla undir hana allar þær syndir, sem svo alvarlegar eru, að þær rjúfa náðarsamband mannsins við Guð eða öllu heldur: svipta hann hinni helgandi náð Guðs (gratia sanctificans), hafi maðurinn verið í slíku náðarsambandi. (Hins vegar heldur hann áfram að eiga kost á annars konar, hjálpandi náð Guðs, sem hvetur hann eða dregur til iðrunar, ýtir við samvizku hans t.d. um rétt val í siðferðisefnum.) – “Dauðinn,” sem þarna er vísað til, er hvorki manndráp af hálfu syndara né fyrst og fremst, að hann dæmist þá til dauða eða helvítis, heldur hitt, að hann deyðir þá líf [helgandi] náðarinnar í sér, hafi það á annað borð verið þar.
Kaþólska kirkjan kennir eins og Lútheranar, að við séum allir syndugir, og ennfremur, “að vegna upprunalegu syndarinnar hafi maðurinn þegar tapað eiginleika sínum til að ná fullum sáttum við Guð,” ég held við getum alveg skrifað upp á það (þótt ég myndi orða þetta öðruvísi), gegn öllum Pelagíanisma og Semi-Pelagíanisma (villukenningum sem gerðu meira eða töluvert úr framlagi mannsins). Og þegar Wikipedia segir um lútherska viðhorfið: “Og þessi meðfædda synd hafi gert manninn eigingjarnan og snúið honum frá guði,” þá er þetta líka mjög ágústíníanskt viðhorf (aftir Ágústínusi kirkjuföður, helzta mótstöðumanni Pelagíana), þó kannski ekki nógu nákvæmt orðað, því að þarna er (að mati kaþólskra) um að ræða hina undirliggjandi hneigð til syndar, “tundur syndarinnar”, eins og þetta var kallað, ekki eiginlega, fullframkvæmda (með vilja) og því persónulega synd og þess vegna líka persónulega tilreiknanlega (þ.e.a.s. að maðurinn verði gerður persónulega ábyrgur fyrir upprunasynd sinni (peccatum originale) – þeirri sem oftar er þó kölluð erfðasyndin, en ég er sammála þeim sem hallast að fyrrnefndu þýðingunni sem réttari, eins og próf. Þórir Kr. Þórðarson gerði).
Ýmis ágreiningsefni hafa þó verið í þessum efnum með kaþólskum og lútherskum, m.a. hafa lútherskir brugðizt hart gegn “flokkun syndanna” og vilja ekki viðurkenna, að sumar séu ‘venial’ (fyrirgefanlegar – eða öllu heldur: fyrirgefanlegri en dauðasyndirnar), þetta sé bara allt sama tóbakið, maðurinn sé í synd, syndarástandið (það sem sundri okkur frá Guði), sé syndin, og því vilja þeir einörðustu þar einungis segja: “Drottinn Jesú Kristur, þú sem burt ber heimsins synd,” en ekki eða miklu síður: “sá, sem burt ber heimsins syndir,” jafnvel þótt talað sé um það í sumum Biblíutextum. Lútherskir, a.m.k. þeim kenningartrúustu, viðurkenna heldur ekki, að neinir geti orðið heilagari en aðrir, af því að allt sé það hvort sem er Guði að þakka. Kaþólskir taka undir síðustu 9 orðin, en skýra þetta öðruvísi, sem ég hef þó ekki tíma til að fara út í hér, enda strax oflangt orðið.
‘Mortal’ synd er náttúrlega dauðasynd og felur ekki aðeins eða sérstaklega í sér sér höfnun á Guði, heldur falla undir hana allar þær syndir, sem svo alvarlegar eru, að þær rjúfa náðarsamband mannsins við Guð eða öllu heldur: svipta hann hinni helgandi náð Guðs (gratia sanctificans), hafi maðurinn verið í slíku náðarsambandi.
Jamm og já. En hefur þér aldrei dottið í hug að þetta geti verið fullkomið kjaftæði? Hvað fær skynsaman, trúlausan mann til að byrja að ganga út frá því að eitthvað sé að marka Biblíuna og samþykktir kirkjuþinga á miðöldum, þótt hann fái eins og eitt gagnaugablaðsflog?
Það er svo margt, Birgir, sem fekk mig og fær mig til trúar, og ég efast ekkert um hana – tel hana bæði sanna og skynsamlega. Þú talar um mig sem "skynsaman", meðan ég var "trúlaus", en ég held að heili minn og hugsun hafi ekki skaðazt neitt, nema síður sé, við að taka kristna trú. – But give peace to the wicked, ég þarf að sinna öðrum málum í dag.
En Lárus Viðar svaraði mér þarna, ég verð að bæta við...
Þú meinar væntanlega Finnur.
Lokað hefur verið fyrir athugasemdir við þessa færslu. Við bendum á spjallið ef þið viljið halda umræðum áfram.
danskurinn - 31/08/05 17:21 #
Birgir skrifar: "En þessi nýja túlkun og afstaða kirkjunnar er reyndar líka viðurkenning á því að gegnum aldirnar hafi kirkjan túlkað Biblíuna vitlaust og fordæmt samkynhneigð á röngum forsendum, nú þegar klárt er og kvitt að þess háttar kynhneigð er ekki synd og hefur aldrei verið."
Ég er ekki alveg á skilja þig Birgir. Telur þú sjálfur að það sé til eitthvað sem kallast synd?