Hvað veldur eldgosum?

Því hefur verið haldið á lofti stundum í opinberri umræðu að ef fjari undan kirkjunni þá fjari undan siðferði og kærleika í landinu.

Í því ljósi er athyglisvert að lesa ummæli séra Jóns Steingrímssonar um ástæður Skaftáreldanna, áður en guðleysi og siðleysi voru búin að menga siðferðisvitund þjóðarinnar og allir voru ennþá kristnir. Skaftáreldarnir urðu, að sögn prestsins, vegna þess að Guð reiddist hversu fátækt fólk var orðið gráðugt í mat (en einnig vegna fleiri þátta, t.a.m. vegna samkynhneigðar):

"Áður en þessi landplága yfir fjell voru mikil landgæði og árgæzka ... Hjer lifðu menn í sælgæti matar og drykkjar, sumir orðnir svo matvandir, einkanlegast þjónustufólk, húsgangslýður og letingjar, að ei vildu nema þá allra beztu og krydduðu fæðu.“