Allar færslur Allir flokkar Sos Um félagið Úrskráning Lógó Spjallid@Vantru Póstfang Vantru@Facebook Vantru@Youtube Vantru@Twitter

Heiðin jól eða heilög kristmessa?

Mynd af sólinni að koma

Í Fréttablaðinu á gamlársdag birtist grein eftir tvo ríkiskirkjupresta, Sigurvin Lárus Jónsson og Sunnu Dóru Möller. Í greininni, Heiðin jól eða heilög jól kvarta þau undan því að umræðan um jólin beri "keim af upphrópunum ætlað að koma höggstað á hinn kristna sið.” Meinta “upphrópunin" sem þau vilja svara er sú að jólin hafi upprunalega verið heiðin hátíð sem kristið fólk hafi stolið.

Jólafrekja kristinna manna

Það er rétt að minna prestana á það að umræðan um uppruna jólanna er til komin vegna þess að reglulega heyrast fullyrðingar frá prestum um að kristnir eigi einkarétt á jólunum.

Á aðfangadag hélt ríkiskirkjuprestur því fram á ríkisútvarpinu að einungis væri hægt að njóta “sannrar jólagleði" með því að “taka á móti Jesú" [1]. Annar sagði fyrir nokkrum árum að án vitundar um Jesú “verða jólin ekkert annað en tilbeiðsla við altari mammóns, altari eilífs dauða og myrkurs í fimbulköldum faðmi tilgangsleysis og falsvona.” Einnig hefur mörgum trúleysingjum verið bent á af kristnu fólki að þeir ættu eiginlega ekki að halda upp á jólin og ættu helst að vera að vinna í stað þess að fá frí á kristilegum frídögum.

Kirkjuferðir leik- og grunnskólabarna eru oft réttlættar með því að þær séu fræðsluferðir þar sem börn læra um jólahald og hefðir á Íslandi. Biskup Íslands gekk svo langt að segja að fólk þyrfti að fara í kirkju til að læra hvað það er að vera íslendingur. En enginn lærir neitt um jólin í þessum ferðum annað en það sem hentar kirkjunni, fullyrt er að við höldum jólin útaf fæðingu Jesú og ekki er minnst á rætur hátíðarinnar fyrir tíma kristindóms.

Það er vegna þannig ummæla sem kristnir fá nú að heyra af því að fyrir tíma “kristmessu" héldu heiðnir hátíð. Það þýðir því lítið fyrir umboðsmenn Krists að kvarta og setja sig í fórnarlambshlutverk þegar brugðist er við sívaxandi áróðri þeirra.

Er hátíð við sólstöður kristin uppfinning?

Áður en kristnum hafði dottið í hug að halda upp á kristmessu héldu Rómverjar upp á fæðingardag hinnar ósigrandi sólar enda er afskaplega skiljanlegt að sóldýrkendur fagni þegar dag tekur að lengja.

Áður en kristni barst til norrænna manna virðast þeir hafa haldið hátíð á sama tíma og sú hátíð var að öllum líkindum kölluð jól. Prestarnir tveir benda á að það séu engar almennilegar samtímaheimildir um heiðið jólahald forfeðra okkar. Það er vissulega rétt en það bendir margt til að heiðnir menn hafi haldið upp á jól á þessum tíma. Skortur á samtímaheimildum hefur hingað til ekki verið álitið stórt vandamál hjá prestum, að minnsta kosti þegar rætt er um upphaf kristindómsins.

Hátíð um vetrarsólstöður er eldri en kristni, líka hér á Íslandi, og er alls ekki uppfinning kristinna. Kristið fólk má alveg nota þennan tíma til þess að halda upp á afmæli foringja þeirra og kalla það jól. En þegar þau vilja einoka hátíðarhald um jólin má segja að þau séu að reyna að “stela" þeim af öllum öðrum.


[1]
"Aðeins með því að taka á móti Jesú Kristi getum við vænst þess að njóta sannrar jólagleði og finna varanlegan jólafrið” - Ólafur Jóhannsson í morgunbæn á Rás1 2012-12-24.

Ritstjórn 03.01.2015
Flokkað undir: ( Jólin )

Viðbrögð

Sýnið viðbrögð, en vinsamlegast sleppið öllum ærumeiðingum. Einnig krefjumst við þess að fólk noti gild tölvupóstföng, líka þegar notast er við dulnefni. Ef það sem þið ætlið að segja tengist ekki þessari grein beint þá bendum við á spjallborðið. Þeir sem ekki fylgja þessum reglum eiga á hættu að athugasemdir þeirra verði færðar á spjallborðið.

Hægt er að nota HTML kóða í ummælum. Tög sem virka eru: a href, b, i, u, br, p, strong, em, ul, li og blockquote. Einnig er hægt að notast við Markdown rithátt í athugasemdum. Notið skoða takkann til að fara yfir athugasemdina áður en þið sendið hana inn.










Muna þig?