Hafiš žiš velt žvķ fyrir ykkur hversu sišlaus rįšstöfun fyrirgefning kristninnar er? Til žess aš koma auga į žaš er best aš gaumgęfa syndakvittun žeirrar kažólsku.
Viš höfum oft séš bķómyndamafķósa koma skömmustulega inn ķ skriftaklefana og jįta į sig alls kyns višbjóš. Žessir menn eru sennilega ekki alveg sišblindir žótt nęrri žvķ stappi. Žeir žurfa aš fį žaš stašfest hjį śtverši sišferšisins hér į jörš aš žeim verši ekki śtskśfaš žrįtt fyrir vošaverkin.
En kažólska kirkjan gerir meira en lofa žvķ. Hśn hreinlega fyrirgefur mönnum skilyršislaust hvaša syndir sem er og śt ganga žeir meš hreinan skjöld gagnvart gušinum sķnum. Samviskan aftur oršin skķnandi eins og nżbónaš limśsķnulakk.
Svona hegšun hinna sjįlfskipušu yfirvalda móralsins hlżtur aš kalla į įbyrgšarleysi og sišblindu. Sį sem ekki žarf aš lifa meš gjöršum sķnum nema stuttan tķma (žar til hann kemst ķ nęstu kirkju) er lķklegri til aš hegša sér į óįbyrgan hįtt.
Hin lśterska kirkja sem mótar sišferši okkar hér bošar fyrirgefningu gušsins sem dżrkašur er og aš viš eigum aš fyrirgefa öšrum. Viš rįšum žvķ semsagt ekki sjįlf hvort viš fyrirgefum, heldur ręšur žarna kirkjulegur žrżstingur.
Stundum er best aš fyrirgefa ekki. Sé svo gróflega brotiš į manni aš hinn brotlegi hefur bókstaflega spilaš sig śt af boršinu er aušvitaš best aš hafa žaš žannig sem lengst. Ašeins žannig lęrist hinum brotlega aš gjöršir hans hafa afleišingar. Kannski veršur žaš til žess aš hann hegšar sér ekki į sama mįta oftar. Ef hins vegar hlaupiš er til og honum fyrirgefiš fęr hann žau skilaboš aš litlu mįli skipti žótt hann hegši sér ósęmilega og nķšist į nįunganum, žvķ ašrir muni alltaf og ętķš leyfa honum aš komast upp meš athęfiš.
Reyndar hefur fyrirgefningin į sér ašra hliš. Sį sem brotiš er į ętti sem fyrst aš reyna aš gleyma öllu um brotiš og fyrirgefa hinum brotlega ķ hjarta sķnu. Ef žaš er ekki gert nęr óbermiš aš naga sįlarlķf hins reiša fórnarlambs inn aš kviku og gera žaš aš taugasjśku skari.
Nei, betra er žį aš fyrirgefa og gleyma. En žaš er ekkert vit ķ žvķ aš lįta afstyrmiš vita af žvķ. Lįtum žaš frekar buršast meš sektarkenndina ķ dįgóšan tķma og fyrirgefum ašeins meš skilyršum: Ég skal fyrirgefa žér nśna, ef žś lofar mér žvķ aš gera svona nokkuš aldrei aftur, hvorki mér né öšrum.
Kristiš sišferši er ekkert sišferši. Vissuš žiš žaš ekki?
Jį, viš erum lķfręnar vélar. En sem slķkar kunnum viš žó aš skammast okkar og lęra af mistökum. Žau višbrögš sem ég sting upp į ķ greininni kenna öšrum aš gjöršir žeirra hafa afleišingar. Žvķ žarf fyrirgefning aš koma treglega og meš skilyršum.
Žessi sķfellda skilyršislausa fyrirgefning sem kirkjan bošar hlķfir gerandanum viš langvinnum afleišingum og žaš er aš auki alger vanviršing viš fórnarlambiš aš ętlast til žess aš žaš slįi striki yfir illar geršir gagnvart sér, svo hinum seka geti lišiš skįr.
En kažólska kirkjan gerir meira en lofa žvķ. Hśn hreinlega fyrirgefur mönnum skilyršislaust hvaša syndir sem er og śt ganga žeir meš hreinan skjöld gagnvart gušinum sķnum. Samviskan aftur oršin skķnandi eins og nżbónaš limśsķnulakk.
Žetta er į misskilningi byggt en sį misskilningur veršur skiljanlegur žegar horft er į aš heimildirnar viršast vera bķómyndir ž.e. skemmtiefni.
Til aš fį aflausn veršur sį sem skriftar aš jįta syndir sķnar og sżna svo išrun. Ef presturinn metur žaš svo aš išrunin sé einlęg žį er aflausn veitt. Sķšan veršur sį sem skriftar aš gera yfirbótarverk. Įgęt heimild um žetta er t.d. bókin: Sįtt viš Guš - Skriftir og išrun sem ętti aš fįst ķ kažólsku bókaversluninni viš Hįvallagötu. Ennfremur mį benda į Kažólska trśfręšsluritiš žar sem segir m.a. ķ grein 982.Ekki finnst sś synd, hversu alvarleg sem hśn er, sem kirkjan getur ekki fyrirgefiš. 'Sį mašur finnst ekki, hversu syndsamur og sekur hann er, sem getur ekki meš vissu vonast eftir fyrirgefningu aš žvķ tilskyldu aš išrun hans sé einlęg. [143] Kristur, sem dó fyrir alla menn, vill aš ķ kirkju hans verši hliš fyrirgefningarinnar įvallt opin hverjum žeim sem snżr baki viš syndinni.'
Mér finnst žaš alveg jafn sišlaust aš veita skilyršislausa fyrirgefningu žótt išrun sé til stašar. Hinir sišblindu geta alveg feikaš išrun.
Sišblindu fólki mį kenna sišlega hegšun, t.d. meš žvķ aš sżna fram į aš ranglįtri breytni fylgja afleišingar.
Mér finnst žaš alveg jafn sišlaust aš veita skilyršislausa fyrirgefningu žótt išrun sé til stašar. Hinir sišblindu geta alveg feikaš išrun.
Žaš er ekki um skilyršislausa fyrirgefningu aš ręša. Fyrirgefning er eins og įšur segir ašeins veitt gegn žvķ skilyrši aš išrun sé til stašar. Aš lokinni fyrirgefningu veršur sį sem syndina jįtar og fyrirgefninguna žiggur aš leggja į sig yfirbótarverk. Ž.e. eitthvaš žaš verk sem bętir fyrir syndina. Oftast eru žaš bęnir en dęmi eru um sérstök yfirbótarverk eša aš menn séu lįtnir bęta fyrir misgjöršir sķnar.
Er ķ alvöru lķklegt aš sišblint fólk gangi til skrifta? Hvers vegna ętti slķkt fólk aš sękjast eftir fyrirgefningu?
Geta sišblindir ekki veriš trśašir? Kannski halda žeir eins og žś aš žeir lifi af daušann og hafa įhyggjur af žvķ aš fį ekki inni ķ eilķfšarrķkinu. Ég veit žaš ekki.
Svo lengi sem yfirbótarverkin eru eitthvaš annaš og meira en bęnasuš er kannski eitthvaš variš ķ žetta. En yfirbótin ętti ķ raun aš vera gagnvart žeim sem gert hefur veriš į hluta. Ķ raun ętti žetta fyrirgefningarstśss alfariš aš vera į milli žeirra sem hlut eiga aš mįli, kirkjunni kemur žetta ekkert viš.
Og partur af sišferšinu sem viš lęrum ętti aš vera žaš aš veita ekki fyrirgefningu įn skilyrša.
Ég kannast ekki viš žaš, aš fyrirgefningin hvort heldur žegar hśn er veitt ķ skriftum eša ķ beinni įverkan Gušs į mannssįlina sé gefin įn skilyrša. Hśn hefur žaš sem óhjįkvęmilegt skilyrši, aš IŠRUN verši aš hafa įtt sér staš, a.m.k. ekki seinna en į syndajįtningarstundinni, Og ég tek žaš fram, aš ég "kannast ekki viš žaš" ķ tvķžęttri merkingu, sem sé hvorki ķ minni kažólsku gušfręši né sem skriftandi trśmašur ķ hinni rómversk-kažólsku kirkju.
Prótestantķski gušfręšingurinn Bonhoeffer (sį sem įtti hlut aš tilręšinu viš Hitler meš Stauffenberg greifa o.fl. og var tekinn af lķfi) talaši gegn žvķ, sem hann kallaši "die billige Gnade' (nįšin ódżra). En hann hefši getaš nįš fullri samstöšu meš kažólskum einmitt um žetta, aš fyrirgefningarnįšin veitist ekki įn skilyrša. Enda sagši Jóhannes skķrari strax ķ upphafi hjįlpręšisgöngu Krists: "Gjöriš išrun, žvķ aš himnarķki er nįlęgt" (Mt.3.2). Žetta er upphafiš og skilyršiš. En išrunin er ekki bara eftirsjį og sjįlfsįsökun, heldur višsnśningur hugarfarsins: frį syndinni og til Gušs menn hafna syndinni og fyrirlķta hana, en dragast um leiš til miskunnsams Gušs og föšurelsku hans. (Į grķsku er oršiš: meta-noeite, ž.e.: snśiš hugsun/hugarfari ykkar.)
Ragnar bendir réttilega į naušsyn yfirbótar lķka. En sś naušsyn tengist žvķ žó fyrst og fremst, aš presturinn sér meš žvķ móti, žegar hann setur fram kröfu um yfirbótarverkiš, hvort skriftabarniš stašfesti (meš samžykki sķnu viš žeirri kröfu), aš išrunarviljinn sé til stašar. (Žetta kenndi mér minn trśfręšslufašir ķ Cambridge, stśdentapresturinn Maurice Couve de Murville, sem seinna varš erkibiskup af Birmingham, en hefur nś lįtiš af störfum fyrir fįum įrum.)
Sś nįš, sem viš kažólskir žekkjum, er aldrei billeg, heldur dżru verši keypt. En eins og žeir, sem meš flįrįšum huga ganga til altaris aš meštaka kvöldmįltķšarsakramentiš (ž.e. neyta žess "óveršuglega"), gerast meš žvķ "sekir viš lķkama og blóš Drottins", ķ staš žess aš hlotnast blessunin af žvķ (I.Kor.11.27 o.įfr.), žannig fer einnig žeim, sem meš sviksamlegum huga ganga til skrifta, en įn išrunarhugarfars: jafnvel žótt žeim takist aš blekkja prest, žį blekkja žeir ekki Guš og fį enga fyrirgefningu, einfaldlega vegna žess aš žeir išrast ekki.
Nei, betra er žį aš fyrirgefa og gleyma...
Męl žś manna heilastur. Žaš er ekki sjįlfgefiš aš menn séu sįttir viš aš fyrirgefa, hvort sem um er aš ręša trśfólk eša vantrśaš. Žaš er vert aš benda į ķ žessu sambandi aš fyrirgefningarhugtakiš er mišlęgt ķ kristindóminum. Žvķ er ekki sjįlfgefiš aš fólk sem hafnar kristindómi vilji ganga jafn langt ķ fyrirgefningu og kristnum er bošiš aš gera.
Sumir vilja ganga svo langt aš segja aš fyrirgefningin geti veriš menningunni ómissandi samanber žessi orš ķ Wikipaedia:
Forgiveness may be necessary for civilization, since without it, all wrongs would demand revenge, which may themselves be taken as wrongs requiring revenge, resulting in a spiralling escalation of retaliation, leading ultimately to utter destruction.
Aš sżna fram į hvaš fyrirgefning kristninnar er ógešsleg žį notar žś kažólska trś...žetta er eins og aš bera saman epli og appelsķnur...epli eru appelsķnugul, nś sżni ég fram į žaš meš žvķ aš tala um appelsķnur....žetta hlķtur aš vera rökvilla, er žaš ekki???
Žś notar alltaf svo furšuleg rök kallinn minn...
Og žessi kvörtun žķn yfir žagnareišum, žaš eru fleiri stéttir bundnar žagnareišum...td lęknar og sįlfręšingar eru bundnir žesshįttar eišum, eru žeir žį ógešslegir lķka, menn nota sįlfręšinga lika sem sįlusorgara???
Og Nei Birgir minn, viš rįšum hvort aš viš fyrirgefum eša ekki, žaš kallast frjįls vilji. Ef žś vilt ekki fyrirgefa einhverjum, žį aušvitaš geriršu žaš ekki. Ég er samt įnęgšur meš aš viš erum sammįla um aš žaš sé betra aš fyrirgefa og gleyma, žaš sżnir aš enn er von fyrir žig, kallinn minn ;)
Forgiveness may be necessary for civilization, since without it, all wrongs would demand revenge...
Žetta er False Dilemma rökvillan. Žaš eru einfaldlega fleiri möguleikar ķ stöšunni en annaš hvort aš fyrirgefa eša hefna. Ég hef nefnt tvo hér aš ofan, fyrirgefa meš skilyršum og fyrirgefa ekki opinberlega (en ķ hjarta sķnu og įn hefndar) til aš afleišingar gjöršanna séu augljósar.
Aš sżna fram į hvaš fyrirgefning kristninnar er ógešsleg žį notar žś kažólska trś...žetta er eins og aš bera saman epli og appelsķnur.
Nś nś, er kažólskan kannski ekki kristni?
Žś notar alltaf svo furšuleg rök kallinn minn...
Gęti veriš aš žś eigir kannski bara stundum erfitt meš aš skilja gildar röksemdir?
Og žessi kvörtun žķn yfir žagnareišum, žaš eru fleiri stéttir bundnar žagnareišum...
Nś veit ég ekkert hvaš žś ert aš tala um. Hvar kvarta ég yfir žagnareišum? Vinsamlegast bentu mér į žann staš.
Viš höfum įkvešiš aš loka į athugasemdir viš FAQ-greinarnar vegna žess aš viš viljum hafa žęr stuttar og aušlesnar, įn endalausra kommenta. En ef žiš hafiš įhuga į aš kommenta į žęr, žį er spjalliš opiš og žangaš hef ég hent kommentinu frį Gušjóni
"Žeir žurfa aš fį žaš stašfest hjį śtverši sišferšisins hér į jörš aš žeim verši ekki śtskśfaš žrįtt fyrir vošaverkin."
Ég hélt aš hér vęrir žś aš tala um žagnareišinn hérna, ég held aš menn myndu fęstir jįta einhvern vošaverknaš fyrir prestum ef žeir vęru ekki bundnir žagnareišum...ég višurkenni aš žś sagšir žaš ekki oršrétt en žetta skildist mér...
Žeir žurfa aš fį žaš stašfest aš žeim verši ekki śtskśfaš śt śr himnarķki. Žeir fara semsagt fram į fyrirgefningu gušsins įn žess aš gera nokkra tilraun til aš bęta hugsanlegum fórnarlömbum brota sinna skašann. Žaš er fullkomlega sišlaust aš ganga um meš hreina samvisku, žrįtt fyrir illgjöršir, af žvķ bśiš er aš telja sér trś um aš gušinn sé ķ góšum fķling.
Lokaš hefur veriš fyrir athugasemdir viš žessa fęrslu. Viš bendum į spjalliš ef žiš viljiš halda umręšum įfram.
Gušjón - 04/05/05 09:43 #
Samkvęmt strangri vķsindahyggju eigum viš ekkert val, erfšir og umhverfi įkvarša gjörsamlega allt sem viš gerum. Allt tal um sišferši er žvķ marklaust. Samkvęmt trśarlegum hugmyndum velja menn žaš sem žeim žóknast, en žeir verša lķka aš taka afleišingum gjörša sinna. Žś rökstyšur įgętlega įstęšur žess hvers vegna žaš er betra fyrir okkur aš fyrirgefa, en aš vera sķfellt aš hugsa um eitthvaš sem geršist, okkur sjįlfum til tjóns.